Roman English
Ghar ma chamal sakiyeko din ekadashi, goji ma paisa sakiyeko din aunshi
अर्थ
यो उखानले अभाव वा समस्या आइपर्दा त्यसलाई स्वीकार्नु वा त्यसै अनुसार चल्नु बाहेक अर्को उपाय नहुने अवस्थालाई जनाउँछ। जब घरमा खानेकुरा (चामल) सकिन्छ, त्यस दिनलाई धार्मिक कारणले व्रत बसेको (एकादशी) जस्तो मान्नुपर्ने; र जब गोजीमा पैसा सकिन्छ, त्यस दिनलाई बाहिर जान वा केही गर्न नसकिने अँध्यारो दिन (औंसी) मानेर बस्नुपर्ने बाध्यता दर्शाउँछ। सारमा, नभएको कुरामा चित्त बुझाउनु पर्ने वा बाध्यतालाई स्वीकार्नु पर्ने अवस्था हो।
उदाहरण
बिचरा रामहरिको जागिर गएपछि खर्च धान्न मुश्किल परेको छ। कहिलेकाहीँ त घरमा चामल सकिएको दिन एकादशी, गोजीमा पैसो सकिएको दिन औंसी भनेजस्तै भोकै बस्नुपर्छ रे।
Literal English Translation
The day the rice runs out at home is Ekadashi (eleventh lunar day/fasting day), the day the money runs out in the pocket is Aunsi (new moon day)!
English Meaning
This proverb describes the helplessness and forced acceptance one faces due to a lack of essential resources. It implies that when there's no rice (staple food) at home, one has to treat it like a forced fasting day (Ekadashi), and when one runs out of money, it feels like a dark, inactive day (Aunsi - new moon day) where nothing can be done. Essentially, it means having to make peace with scarcity and accept limitations.
English Proverb
Make a virtue of necessity.
यस्तै अरु उखानहरु
किनेको दाउरा किनेकै पानी, कर्मचारीका श्रीमती महलका रानी ।
Kineko daura kinekai pani, karmachari ka shrimati mahal kaa raani.
परिमार्जित मिति:
साउनमा आँखा फुटेको गोरूले बार्है महिना हरियो देख्छ ।
Saaun maa aankhaa futeko gorule bahrai mahina hariyo dekhchha.
परिमार्जित मिति:
विष्टको घरमा भात पाक्दा दमाईको घरमा खलबल ।
Bista ko ghar maa bhaat paakdaa damai ko ghar maa khalbal.
परिमार्जित मिति:
मकैको रोटीमा घिउ हाल्न र माइतिको सम्पतिमा जिउ हाल्न बेकार छ ।
Makai ko roti maa ghyu haalna ra maiti ko sampatti maa jiu haalna bekaar chha.
परिमार्जित मिति:
