Roman English
Chinaa ko bhaat bhaatai hoina, swasni ko jaat jaatai hoina !
अर्थ
जसरी चिनो (एक प्रकारको अन्न) को भातलाई खास वा राम्रो भात मानिँदैन, त्यसरी नै विवाह गरेर ल्याइएकी श्रीमतीको माइतीको जातलाई महत्त्व दिइँदैन वा विवाहपछि उसको जात श्रीमानको जातमा परिणत हुन्छ भन्ने परम्परागत मान्यता। यसले महिलाको पहिचान विवाहपछि श्रीमानको परिवारसँग गाँसिने पुरानो सामाजिक सोचलाई जनाउँछ।
उदाहरण
पहिलेका मान्छेहरु अन्तरजातीय बिहे गर्दा 'चिनाको भात भातै होइन, स्वास्नीको जात जातै होइन' भनेर चित्त बुझाउँथे, अर्थात् बिहे गरेपछि श्रीमतीको जात श्रीमानकै हुन्छ भनेर मान्थे।
Literal English Translation
Rice from 'chino' millet is not rice at all, a wife's caste is not caste at all.
English Meaning
Just as rice made from 'chino' (a type of millet) is not considered real or proper rice, a wife's original caste ('jat') is considered insignificant or irrelevant after marriage; her identity and caste are subsumed by her husband's. This proverb reflects a traditional patriarchal view where a woman's pre-marital background, especially her caste, loses its importance once she joins her husband's family.
यस्तै अरु उखानहरु
टुप्पीभन्दा माथि थात छैन, बाहुनभन्दा माथि जात छैन
Tuppi bhanda maathi thaat chhaina, baahun bhandaa maathi jaat chhaina
परिमार्जित मिति:
टपरीमा भात, हातमा सिन्को, निर्बाह भयो आजको दिनको !
Tapari maa bhaat, haat maa sinko, nirbaaha bhayo aaja ko din ko !
परिमार्जित मिति:
कङ्गालको जात छैन, बोक्सीको गाउँ छैन ।
Kangaal ko jaat chhaina, boksi ko gaaun chhaina.
परिमार्जित मिति:
छाडेको पोइ र हिडेको स्वास्नीको नाम कसले लिन्छ !
Chhodeko poi ra hideko swaasni ko naam kasle linchha !
परिमार्जित मिति:
कतै दिन, कतै रात, एकातिर भोक अर्कोतिर भात ।
Katai din, katai raat, ekaatira bhok arko tira bhaat.
परिमार्जित मिति:
